Jaki fundament pod dom szkieletowy będzie odpowiedni

W Polsce, przeważnie buduje się domy murowane i do nich dobiera fundamenty, jednak coraz większą popularność zyskują budynki o drewnianej konstrukcji. Jeżeli chcemy wiedzieć jaki fundament pod dom szkieletowy będzie najlepszym wyborem, musimy rozpatrzyć kilka istotnych kwestii opisanych poniżej.

Dobór fundamentów pod dom szkieletowy

Zadaniem fundamentów jest zapewnienie aby nośność układu podłoże-fundament nie została przekroczona. W przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia budynku lub nawet katastrofy budowlanej. Projektowanie odpowiednich fundamentów wiąże się bezpośrednio z dwoma aspektami jakie należy wziąć pod uwagę. Warunki gruntowo-wodne w miejscu gdzie ma zostać posadowiony dom oraz ciężar budynku.

Na podstawie danych zebranych z badań geotechnicznych oraz projektu konstrukcji budynku, dobiera się fundamenty o odpowiednich parametrach. Tak naprawdę rodzaj fundamentu nie do końca zależy od tego czy dom jest murowany czy szkieletowy. Oczywiście w przypadku obu konstrukcji główną różnicę stanowi ciężar.

Lżejsza waga domu szkieletowego w porównaniu do murowanego, na pewno będzie miała wpływ na parametry fundamentów i ścian tj. mniejsza szerokość ław fundamentowych czy grubość płyty fundamentowej. Natomiast w praktyce, dużo większe znaczenie na dobór odpowiedniego fundamentu ma lokalizacja budynku oraz związane z nią warunki gruntowo-wodne.

Przeważnie wybór rodzaju fundamentu jest związany z osobistymi preferencjami inwestora. Niektórzy decydują się na fundamenty tradycyjne a inni na płytę fundamentową. Ma to związek głównie z ceną oraz wadami i zaletami obu rozwiązań. Natomiast nie zawsze warunki panujące w podłożu pozwalają na przebieranie we wszystkich możliwych opcjach.

Co decyduje o wyborze odpowiednich fundamentów pod dom szkieletowy lub murowany

Jest kilka czynników, które determinują czy możemy zdecydować się na fundament bezpośredni w postaci ław, pośredni lub na płytę fundamentową.

Problematyczne grunty znajdujące się w podłożu

Czasami parametry gruntu są zbyt słabe, aby można było na nim postawić budynek. Nie każdy grunt będzie nadawał się pod budowę, jednak chodzi tutaj bardziej o kwestie ekonomiczne niż o brak odpowiedniej technologii budowlanej.  Dzisiejsze budownictwo pozwala stawiać budynki praktycznie na każdym podłożu jeżeli zostanie odpowiednio wzmocnione lub poprzez zastosowanie odpowiednich fundamentów.

Grunty organiczne

W zależności od warunków jakie panują na danym terenie, niektóre inwestycje są bardziej a inne mniej opłacalne. Grunty organiczne z reguły stanowią największy problem. Zgodnie z normą PN-86/B-02480, która już oficjalnie nie obowiązuje, grunty organiczne są to utwory zawierające ponad 2% substancji organicznej. Do tego typu gruntów możemy zaliczyć grunty próchniczne tj. gleba, grunty powstałe w zagłębieniach bezodpływowych, namuły, gytie czy torfy.

Im grunt ma więcej substancji organicznej tym jest gorszym materiałem pod budowę. Substancja organiczna sprawia że grunt charakteryzują się dużą ściśliwością i małą wytrzymałością na ścinanie. Przez to trudno przewidzieć jak taki grunt będzie się zachowywał pod wpływem obciążenia od budynku czy innego obiektu budowlanego. 

Jeżeli grunty organiczne znajdują się przy powierzchni terenu i stanowią w miarę cienką warstwę, najczęściej zostają usunięte z wykopu podczas robót ziemnych. Wiąże się to z dodatkowym nakładem pracy i kosztów. Niestety nie zawsze sytuacja jest w miarę prosta do rozwiązania. 

Jeżeli warstwa tego typu gruntów jest zbyt gruba, sięga zbyt głęboko lub znajduje się na znacznej głębokości, stawia to pod znakiem zapytania wykorzystanie fundamentów tradycyjnych na rzecz innych rozwiązań np. pali fundamentowych lub płyty fundamentowej.

Grunty antropogeniczne

Innym rodzajem gruntów niepożądanych dla celów budowlanych są bliżej niezidentyfikowane grunty antropogeniczne, określane jako nasypy niekontrolowane. Grunty antropogeniczne powstają w wyniku działalności bytowej i gospodarczej człowieka. Mogą to być grunty w postaci różnej maści nasypów budowlanych, odpadów technologicznych powstałych w wyniku produkcji przemysłowej np. osady poflotacyjne lub grunty stanowiące odpady bytowe.

Nasypy, które wcześniej stanowiły podłoże pod budynek, może stanowić powtórnie dobre podłoże budowlane jeżeli zostanie odpowiednio rozpoznany. Wykwalifikowany geotechnik, na podstawie badań polowych oraz laboratoryjnych, musi ocenić czy istnieje możliwość powtórnego wykorzystania wcześniej usypanego nasypu.

Niewątpliwą zaletą tego typu gruntów jest to, że prawie zawsze stanowią wierzchnią warstwę podłoża gruntowego. W razie jakichś wątpliwości można je usunąć podczas trwania robót ziemnych i zastąpić piaskiem.

Grunty słabonośne wymagające wzmocnienia

Przykładem gruntów budowlanych, które w łatwy sposób można wzmocnić są  wszelkiego rodzaju grunty sypkie np. piaski czy pospółki.

Na wszelkiego rodzaju budowach, piaski stanowią podstawowy materiał budowlany z którego tworzy się podbudowy oraz nasypy niekontrolowane. Aby piasek stanowił dobre podłoże budowlane musi posiadać odpowiednie parametry, czyli w przypadku gruntów niespoistych, wystarczająco wysoki wskaźnik zagęszczenia gruntu (I_s). W przeciwnym razie grunt będzie zbyt luźny i może dojść do nadmiernego osiadania budynku.

Osiadanie jest normalnym procesem, który ma miejsce przy nowo powstałych budynkach. Podłoże gruntowe wykonane z gruntów sypkich zawsze będzie się zagęszczać pod wpływem obciążenia. Jednak nie powinno ono przekraczać kilkudziesięciu milimetrów. Jeżeli budynek będzie za mocno osiadał lub co gorsza nierównomiernie, naprężenia jakie się wytworzą wewnątrz konstrukcji mogą skutkować uszkodzeniami np. pękającymi ścianami.

W przypadku gruntów spoistych takich jak gliny lub iły, parametrem branym pod uwagę przy określaniu wytrzymałości gruntu jest stopień plastyczności (I_L). Jeżeli grunt będzie zbyt plastyczny, to jego odkształcalność pod wpływem obciążenia od budynku będzie także powodować nadmierne osiadanie.

Głębokość zwierciadła wody gruntowej

Woda gruntowa ma także duży wpływ na dobór fundamentów oraz łatwość przeprowadzania prac budowlanych. Pamiętajmy że strefa klimatyczna, w której znajduje się obszar Polski sprawia że zimą podczas mrozów woda znajdująca się w gruncie zamarza do pewnej głębokości. Z tego względu ławy fundamentowe muszą być posadowione na odpowiedniej głębokości wynoszącej średnio 1 m.

Jeżeli woda jest zbyt płytko, może to stanowić problem w przypadku fundamentów tradycyjnych. W takich sytuacjach, najczęstszym i najprostszym rozwiązaniem jest postawienie domu na płycie fundamentowej. Tego rodzaju fundament przeważnie nie sięga głębiej niż 30 – 40 cm poniżej powierzchni terenu i stanowi coraz częściej wybieraną alternatywę dla ław fundamentowych.

Podsumowanie

Jeżeli chcesz wiedzieć jaki fundament pod dom szkieletowy, murowany lub jakikolwiek inny będzie najlepszy, to przede wszystkim trzeba dowiedzieć się jakie warunki gruntowo-wodne panują na danym obszarze. Na podstawie badań geotechnicznych przeprowadzonych przez wykwalifikowanych do tego celu geologów, dobiera się odpowiedni rodzaj fundamentu, który będzie posiadał odpowiednie parametry.

Zarówno ławy fundamentowe jak i płyta fundamentowa mają swoje wady i zalety. W sytuacji kiedy geologia podłoża jest bardzo prosta, a woda znajduje się odpowiednio głęboko, wybór fundamentu jest uzależniony od osobistych preferencji inwestora. Zazwyczaj wykonanie płyty fundamentowej jest mniej kłopotliwe niż ław fundamentowych ale nieco droższe.

Płyta fundamentowa jest stosunkowo nową technologią, która zdobywa coraz większe uznanie wśród osób chcących wybudować dom. Nie każda firma budowlana posiada odpowiednio wykwalifikowaną ekipę do wykonywania tego typu fundamentów. Z kolei fundament tradycyjny jest to sprawdzona od pokoleń metoda na posadowienie budynków. Oba warianty wymagają dokładnego rozważenia.