Jak wytyczyć fundamenty w odpowiedni sposób

Wytyczanie fundamentów nie jest to nic szczególnie skomplikowanego, ale wymaga pewnej wprawy. W dzisiejszych czasach wykonywaniem tego typu czynności zajmują się wykwalifikowani geodeci posiadający odpowiednie uprawnienia. Jeżeli chcesz wiedzieć jak wytyczyć fundamenty, to poniżej znajduje się kilka wskazówek, które mogą rozjaśnić całą sprawę.

W jaki sposób wytyczyć fundamenty

Pierwszą czynnością wykonywaną przez geodetę jeżeli chodzi o umiejscowienie budynku, który ma powstać, to wyznaczenie jego naroży. W celu oznaczenia danych punktów geodeta wbija w ziemię drewniane kołki/paliki. Dzięki temu mamy obrys ścian budynku i teoretycznie możemy zabrać się do wykonywania prac ziemnych.

Problem polega na tym, że wykonanie wykopu będzie się wiązało z koniecznością usunięcia kołków wbitych przez geodetę. Dlatego trzeba w jakiś sposób oznaczyć wcześniej wytyczone punkty pomiarowe. Wytyczanie fundamentów w Polsce odbywa się poprzez wyznaczenie tzw. ław drutowych. Tego typu ławy wykonuje się z desek poprzybijanych do drewnianych kołków oraz nici bądź drutu.

Owy drut bądź nić, rozciąga się między deskami w taki sposób, aby oznaczał zarys budynku. Na deskach miejsce, w którym znajduje się nic jest oznaczone najczęściej za pomocą wbitego gwoździa. Cała drewniana konstrukcja ław drutowych, znajduje się poza obrysem budynku. Dzięki temu mamy utrwalony obrys budynku i jednocześnie możemy przystąpić do wykonywania prac ziemnych.

Na podstawie wytyczonego obrysu możemy oznaczyć szerokość ław fundamentowych, również przy pomocy gwoździ, drutu lub nici.

Do jakiej głębokości powinny sięgać fundamenty

Jeżeli chodzi o głębokość to jest ona ustalana wg. normy PN-81/B-03020, gdzie są wyznaczone tzw. strefy przemarzania gruntu na jakie została podzielona Polska. Zjawisko przemarzania gruntu jest niezwykle istotne dla prawidłowego posadowienia fundamentów. Polega ono na zwiększeniu objętości gruntu, na skutek działania długotrwałych mrozów podczas zimy.

Zwiększenie się objętości grunty na skutek działania mrozu jest związane z zamarzaniem wody w gruncie, a także z jej nadmiernym gromadzeniem w wyższych partiach gruntu. Zjawisko to jest spowodowane działaniem sił molekularnych oraz różnicą temperatur w ośrodku gruntowym. Natomiast efektem tego zjawiska są widoczne podczas zimy wybrzuszenia na powierzchni terenu.

Jeżeli fundament zostanie posadowiony zbyt płytko, czyli płycej niż głębokość do jakiej sięga mróz podczas zimy, może się to wiązać z powstawaniem pod fundamentem tego typu zjawiska. Nawet jeżeli zmiany objętości grunt pod ławą będą niewielkie, ale na przestrzeni lat będą odbywać się regularnie, to tego typu “pracowanie” całej konstrukcji budynku najczęściej prowadzi do jego uszkodzenia.

Najczęściej działanie wysadzin mrozowych pod fundamentami objawia się pękającymi ścianami, odspajającymi się posadzkami, czy innymi uszkodzeniami budynku związanymi z niemożliwością przyjęcia pojawiających się dodatkowych naprężeń.

A zatem, Polska została podzielona wg. ww. normy na cztery strefy do jakich sięga głębokość przemarzania gruntu, czyli tzw. strefy przemarzania gruntu. Najpłytsza strefa obejmuje zachodnią część kraju i sięga do głębokości 0,8 m p.p.t.. Kolejna strefa jest największa, obejmuje swoim zasięgiem głównie środkową i wschodnią część kraju.

Fundamenty bezpośrednie w postaci m.in. ław lub stóp fundamentowych, muszą sięgać poniżej głębokości 1,0 m p.p.t.. Pozostałe strefy obejmują południowy i północno-zachodni fragment kraju, gdzie podczas zimy temperatura spada do najniższych wartości poniżej zera.

Jak dobrać odpowiednie fundamenty

W przypadku doboru fundamentów chodzi o zachowanie równowagi między obciążeniem generowanym przez budynek, a wytrzymałością podłoża gruntowego. Nie zawsze ławy fundamentowe, które rozkładają ciężar budynku na stosunkowo niewielkiej powierzchni, będą dobrym rozwiązaniem.

Jeżeli grunty nie są wystarczająco wytrzymałe, to może zajść konieczność skorzystania z innej technologii fundamentowania. Najczęstszą alternatywą dla ław fundamentowych jest płyta fundamentowa. Płyta fundamentowa znajduje się pod całym budynkiem, nie tylko pod ścianami, dlatego świetnie sprawdza się w przypadku słabszych gruntów.

O doborze odpowiednich fundamentów decyduje ich projektant w oparciu o badania geotechniczne. Celem badań geotechnicznych jest ustalenie rodzaju oraz parametrów gruntów znajdujących się w podłożu. Na podstawie tego typu informacji można dobrać odpowiedni rodzaj oraz wymiary fundamentów.

Oczywiście dużą rolę odgrywa tutaj nie tylko rozkład obciążenia, czy parametry gruntu, ale także ciężar całej konstrukcji budowlanej. Nie zapominajmy także, o wodach gruntowych znajdujących się pod powierzchnią terenu. Jeżeli wody gruntowe występują płytko może to kolidować z koniecznością posadowienia budynku poniżej strefy przemarzania gruntu.

W takiej sytuacji najczęstszym i najprostszym rozwiązaniem jest płyta fundamentowa. Tego rodzaju fundament nie sięga zbyt głęboko w przypadku domów jednorodzinnych, z reguły głębokość posadowienia takiej płyty fundamentowej nie przekracza 30 lub 40 cm. Jeżeli chodzi o strefę przemarzania gruntu, to płyta fundamentowa posiada tzw. opaskę przeciwwysadzinową.

Badania geotechniczne są niezwykle istotnym elementem doboru odpowiednich fundamentów. Jeżeli nie wiemy co znajduje się pod powierzchnią terenu lub nie znamy wytrzymałości gruntów na naszej działce, może to skutkować złym doborem fundamentów oraz całą masą związanych z tym problemów, od uszkodzenia budynku, po podciąganie wód kapilarnych.