Skutkami ruchów masowych mogą być uszkodzone fundamenty, a nawet całe konstrukcje. Osuwisko definiujemy jako nagłe przemieszczenie się mas ziemnych (spowodowane czynnikami naturalnymi lub działalnością człowieka) wzdłuż powierzchni poślizgu pod wpływem siły grawitacji. W skali naszego kraju głównymi czynnikami przyczyniającymi się do powstawania osuwisk są budowa geologiczna i rzeźba terenu, intensywne lub długotrwałe opady atmosferyczne oraz działalność człowieka. W poniższym tekście dowiesz się więcej na temat przyczyn powstawania osuwisk i zagrożeń, które ze sobą niosą, ale także o sposobach zabezpieczenia własnej działki przed ryzykiem powstania osuwisk.
Przyczyny powstawania osuwisk
Rozwojowi osuwisk w Polsce sprzyja przede wszystkim ukształtowanie terenu i budowa geologiczna. Jakkolwiek atrakcyjne wydaje się postawienie domu na skarpie to budowla taka może doprowadzić do zaburzenia równowagi sił i ścięcia gruntu co w konsekwencji prowadzi do osunięcia się gruntu. Innym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę są opady atmosferyczne – szczególnie niebezpieczne są długotrwałe lub krótkie, lecz intensywne opady deszczu. Zwiększenie wilgotności powoduje zwiększenie ciężaru i rozluźnienie gruntu – zjawiska sprzyjające powstaniu powierzchni poślizgu. Niekiedy powstanie osuwiska wiąże się jednak z działalnością człowieka. Głównymi zagrożeniami są niewłaściwie poprowadzone prac ziemne. Inne czynniki antropogeniczne to m. in. wycinka drzew powodująca zmianą obiegu wody w gruncie, eksploatacja górnicza (eksplozje i drgania, eksploatacja kruszyw w dolinach).
Skutki ruchów masowych
Do głównych skutków ruchów masowych należą m. in. pęknięcia ścian budynków, uszkodzone fundamenty, przerwanie infrastruktury liniowej , widoczne zmiany w ukształtowaniu terenu – szczeliny i zapadliska oraz nagłe zmiany w stanie wód gruntowych (zmiana poziomu wody w studni, wypływ wód gruntowych). Jeśli posiadasz dom na terenach szczególnie zagrożonych przez osuwiska zwróć uwagę na powyższe i prowadź ciągłą obserwację okolicy. Szybkie wykrycie osuwiska i reakcja na jego pojawienie się może zapobiec znacznym zniszczeniom.
Jak zapobiegać uszkodzeniom w wyniku procesów osuwiskowych?
Pierwszym krokiem w celu uniknięcia kłopotów związanych z procesami osuwiskowymi jest sprawdzenie działki przed zakupem na stronie Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO) prowadzonej przez Państwowy Instytut Geologiczny. Baza danych obejmuje zasięgiem cały kraj oraz osuwiska aktywne ciągle i okresowo, ale też i osuwiska nieaktywne. Rejestr osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi zobowiązany jest do prowadzenia także starosta powiatowy.
Jeżeli mamy do czynienia z istniejącymi już budynkami na terenach zagrożonych to po zauważeniu sygnałów świadczących o ruchach masowych powinniśmy skonsultować się z geologiem. Osuwiska obejmują niekiedy dużo większe obszary, aktywują się po wielu latach nieaktywnych i tylko kompleksowe badania geologiczne podłoża mogą pozwolić na ochronę mienia, a w skrajnych przypadkach nawet życia. Badania takie pozwolą także na dobór i zaprojektowanie odpowiedniego zabezpieczenia dla danej sytuacji. Zabezpieczenia przeciwosuwiskowe obejmują m. in. wzmocnienia fundamentów, mury oporowe, drenaż.
Badania geotechniczne osuwisk
Kluczowym elementem pozwalającym uniknąć zagrożenia ze strony ruchów masowych jest wykonanie odpowiednich badań geologicznych. Badania takie pozwolą dokładnie określić warunki gruntowo-wodne na działce oraz zlokalizowanie potencjalnych powierzchni poślizgu. Informacje te natomiast pozwalają na zaprojektowanie odpowiednich zabezpieczeń.
Chcesz sprawdzić grunt przed budową domu? Dzwoń!
781 007 800