Płyta fundamentowa – przekrój

Płyta fundamentowa najczęściej jest postrzegana jako alternatywa dla ław fundamentowych. Przekrój płyty fundamentowej pokazuje że nie jest to specjalnie skomplikowana konstrukcja. Składa się z kilku podstawowych elementów na bazie których tego rodzaju fundament jest wykonywany. Budowa płyty fundamentowej może się nieznacznie różnić w zależności od producenta, który zajmuje się jej wykonywaniem. Płyta fundamentowa – przekrój znajdujący się poniżej, przedstawia podstawowe elementy jej budowy:

Czym jest płyta fundamentowa

Niektóre osoby posiadają pewne wyobrażenie na temat płyty fundamentowej, inne stykają się z tym pojęciem po raz pierwszy chcąc wybudować swój wymarzony dom. Po co tak naprawdę mamy do wyboru płytę fundamentową? Pierwotnym założeniem tego rodzaju fundamentu była możliwość wybudowania np. domu, na trudniejszym terenie, bez konieczności sięgania po bardziej skomplikowane i kosztowne rozwiązania jak fundamenty pośrednie np. pale fundamentowe.

Jeżeli chodzi o płyty wykonywane pod budynki jednorodzinne to ich grubość z reguły waha się między 30 a 40 cm. W sytuacji kiedy mamy w planach budowę naprawdę kameralnego domu, grubość płyty może być nawet mniejsza. Płyta fundamentowa jest z reguły droższym rozwiązaniem niż fundamenty tradycyjne w postaci ław, jednak jako nowocześniejszy technologicznie fundament ma wiele zalet, np. fakt, że razem z fundamentem dostajemy również podłogę.

Generalnie sama konstrukcja płyty fundamentowej jest względnie prosta. Składa się z płyty żelbetowej, która powinna posiadać odpowiednią grubość, dostosowaną do obciążenia generowanego przez budynek oraz podatności gruntu na odkształcenia. Ponadto wokół płyty powinna znajdować się izolacja chroniąca przed działaniem wilgoci oraz termoizolacja.

Charakterystycznym elementem tego rodzaju fundamentu jest również opaska przeciwwysadzinowa okalająca całą płytę dokoła. Pozwala to uniknąć konieczności uwzględniania głębokości przemarzania gruntu podczas projektowania fundamentów.

Płyta fundamentowa – przekrój, krótki opis poszczególnych elementów

Budowa płyty fundamentowej jest bardzo prosta, oprócz samej płyty żelbetowej posiada ogrzewanie podłogowe, mogące znajdować się w różnych miejscach oraz potrzebną izolację. Poniżej kilka podstawowych informacji na temat głównych elementów z jakich składa się płyta fundamentowa.

Beton oraz zbrojenie płyty fundamentowej

Beton pod płytę fundamentową musi być odpowiedniej klasy, aby była w stanie przez długie lata wytrzymywać obciążenia od budynku. Najważniejsze cech takiego betonu to wysoka jakość, wytrzymałość na ściskanie, a także odpowiednia klasa konsystencji i ekspozycji. Klasa konsystencji betonu określa jego ciekłość, co przekłada się na zdolność do odkształceń. Natomiast klasa ekspozycji dotyczy odporności betonu na korozję.

Do wykonania płyt fundamentowych najczęściej stosuje się beton B20, jednak ostateczną decyzję co do klasy betonu podejmuje uprawniona do tego celu osoba np. projektant fundamentów. Najlepiej beton zamówić w renomowanej betoniarni, wtedy mamy największą gwarancję jakości przywiezionego na miejsce budowy materiału. Pamiętajmy że fundamenty, są bardzo ważnym elementem konstrukcyjnym budynku, który często jest nie do naprawienia w razie wykonania jakichś błędów.

Dlatego należy dołożyć wszelkich starań aby było jak najlepiej wykonane. Zbrojenie płyty fundamentowej najczęściej posiada dwie warstwy górną i dolną, zazwyczaj jest wykonywane z siatki stalowej. Siatkę zbrojeniową układa się na stojakach dystansowych znajdujących się na izolacji termicznej lub przeciwwilgociowej.

Ogrzewanie podłogowe

Poniższy przekrój płyty fundamentowej pokazuje tzw. płytę fundamentową ciepłą, która posiada wewnątrz ogrzewanie podłogowe. Innym rozwiązaniem jest umieszczenie instalacji grzewczej na płycie, bezpośrednio pod podłogą. W ten sposób wykonujemy tzw. płytę zimną. Płyta ciepła jest zazwyczaj nieco grubsza od zimnej, z reguły o kilkanaście centymetrów.

Teoretycznie, każde rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Niektórzy producenci zajmujący się wykonywaniem tego rodzaju fundamentów sugerują aby jak największą ilość wszelkiego rodzaju instalacji umieszczać na płycie. Ma to na celu polepszenie dostępności do różnych elementów w czasie awarii. Inni z kolei sugerują, aby instalację grzewczą zalać betonem co dodatkowo ją zabezpieczy przed ewentualnym uszkodzeniem.

Jeżeli teoretycznie doszłoby do rozszczelnienia tego typu instalacji to i tak znalezienie źródła usterki będzie graniczyć z cudem. Oczywiście tak wygląda teoria. W praktyce firmy które specjalizują się w wykonywaniu płyt fundamentowych posiadają już tak dopracowaną technologię, że prawdopodobieństwo wystąpienia tego typu awarii jest zredukowane niemal do zera.

Ponadto każda instalacja jest lub powinna być dokładnie przetestowana przed wylaniem betonu i posiadać odpowiedni atest. Ponadto trzymanie się odpowiednich procedur podczas wykonywania tego typu fundamentu to najlepsza gwarancja jego jakości.

Termoizolacja płyty fundamentowej

Zaizolowanie płyty fundamentowej od gruntu nie stanowi większych trudności, oczywiście nie oznacza to braku konieczności uważnego wykonania izolacji termicznej. Po prostu sama budowa fundamentu, jako jednolitej poziomej płyty żelbetowej, która będzie znajdowała się na niewielkiej głębokości, ułatwia proces jej zabezpieczenia przed utratą ciepła.

Najczęściej wykorzystywanym materiałem do izolacji płyty fundamentowej jest polistyren ekstrudowany, który najczęściej występuje w formie płyt XPS. Jest to materiał trwalszy, wytrzymalszy i lepiej radzący sobie z wilgocią niż zwykły styropian. Polistyren ekstrudoweany, zwany także styrodurem, powstaje ze spienionego polistyrenu. Materiał ten posiada wiele bardzo małych, zamkniętych komórek, w których znajduje się powietrze.

Dzięki powyższym właściwością świetnie sprawdza się jako izolacja termiczna. Tego typu izolację termiczną umieszcza się przeważnie pod płytą żelbetową oraz na jej krawędziach. Dzięki temu dom jest bardzo dobrze zabezpieczony przed utratą ciepła. Równie dobrym pomysłem jest połączenie ze sobą termoizolacji znajdującej się pod i wokół płyty z termoizolacją ścian budynku.

Opaska przeciwwysadzinowa okalająca płytę także wpływa na poprawę temperatury wewnątrz budynku, zmniejszając wychładzanie się gruntu znajdującego się pod fundamentem w trakcie zimy.

Etapy wykonywania płyty fundamentowej

Sam proces wykonywania płyty fundamentowej jest dużo prostszy niż fundamentów tradycyjnych. Jednak nie oznacza to, że wymaga mniej uwagi i dokładności, wręcz przeciwnie. Na początek wykonuje się wykop zasypywany warstwą pospółki lub piasku, która powinna być zagęszczana co 20 – 30 cm przy zachowaniu wilgotności zbliżonej do wilgotności optymalnej.

Warstwa ta stanowi bezpośrednie podłoże pod płytę, znajdują się w niej wszelkiego rodzaju przepusty i instalacje związane z kanalizacją, wodą, elektryką itd. W tego typu przygotowanym nasypie umieszcza się szalunek tracony oraz warstwy ocieplające np. termoizolację XPS.

Tego typu izolacja jest wykonywana ze spienionego polistyrenu. Materiał ten charakteryzuje się gładką powierzchnią oraz zawartością szczelnie zamkniętych komórek wypełnionych powietrzem. Dzięki temu płyt XPS coraz częściej używa się zamiast tradycyjnego styropianu.

Na to przychodzi izolacja przeciwwodna w postaci folii polietylenowej oraz przygotowanie odpowiedniego zbrojenia pod betonowanie, przeważnie w postaci siatki zbrojeniowej. Należy także pamiętać o instalacji opaski przeciwwysadzinowej po obwodzie płyty fundamentowej.

Projektowanie fundamentów i badania geotechniczne

Pamiętajmy że fundament jest to jeden z najważniejszych elementów budynku. Z tego względu musi posiadać odpowiednie parametry. Nawet w przypadku płyty fundamentowej, która została skonstruowana w celu umożliwienia budowania na słabszych gruntach, trzeba zachować ostrożność.

Jeżeli w podłożu znajdują się niekorzystne grunty lub o zróżnicowanych parametrach, postawienie na nich budynku może prowadzić do powstania osiadań różnicowych, które w efekcie skutkować będą przechyleniem całej konstrukcji. Dlatego o ostatecznym rodzaju oraz parametrach fundamentów będą decydowały badania geotechniczne.

Tego typu badania są w dzisiejszych czasach standardem, ponadto zgodnie z prawem muszą zostać wykonane przed rozpoczęciem prac budowlanych. Procedura tego typu badań opiera się na wykonaniu odwiertów geotechnicznych i dodatkowych badań np. w postaci sondowania gruntu, jeżeli to jest konieczne.